نگاهی به اندیشه جهادی امام خمینی (ره)

نگاهی به اندیشه جهادی امام خمینی (ره)

به گزارش راستابلاگ امام (ره) در موارد گوناگونی، آشکارا جنگ و تجاوزطلبی را نفی کرده اند و مقابله با سلطه استکبار، جزء «جهاد دفاعی» دانسته می شود.



به گزارش راستابلاگ به نقل از ایسنا، برخی پژوهشگران خارجی با لحاظ قرار دادن چند سخنرانی و بدون در نظر گرفتن اندیشه کلی امام خمینی (ره)، ایشان را شخصیتی جنگ طلب می دانند. در این حوزه میتوان به مواردی همچون بخشی از سخنرانی امام در ۲۹ تیر ۱۳۶۷ به مناسبت سالگرد کشتار خونین مکه و قبول قطعنامه ۵۹۸ اشاره کرد:

البته ما این حقیقت و حقیقت را در سیاست خارجی و بین الملل اسلامی مان بارها اعلام نموده ایم که درصدد گسترش نفوذ اسلام در جهان و کم کردن سلطه جهان خواران بوده و هستیم. حال اگر نوکران امریکا نام این سیاست را توسعه طلبی و تفکر تشکیل امپراتوری بزرگ می گذارند، از آن باکی نداریم و استقبال می نماییم. ما درصدد خشکانیدن ریشه های فاسد صهیونیزم، سرمایه داری و کمونیزم در جهان هستیم. ما تصمیم گرفته ایم، به لطف و عنایت خداوند بزرگ، نظام هایی را که بر این سه پایه استوار گردیده اند نابود کنیم؛ و نظام اسلام رسول الله- صلی الله ضد و آله و سلم- را در جهان استکبار ترویج نماییم. [۱]

اما فراتر از یک نگاه جزئی نگر، لازم است تا اندیشه کلی امام هم بررسی شود. به صورتی که طبق فقه سیاسی ایشان، برای توسعه حکومت اسلامی (که از اهداف اصلی اسلام است)، حمله به یک کشور دیگر به صورت نظامی گری، یک «جهاد ابتدایی» بوده و صرفا منحصر به دوره امام معصوم است. همینطور گسترش حکومت اسلامی در دوره غیبت، به صورت مسالمت آمیز و از راه امربه معروف و تقویت روابط دوستانه با سایر ملل انجام می گیرد؛ اما جامعه اسلامی برای حفظ موجودیت و دفاع از آرمان ها و ارزش های خود، اساسا به نیروی نظامی احتیاج دارد که این مورد به جای «جهاد ابتدایی» (در دوره معصوم)، بعنوان «جهاد دفاعی»، برای مقابله با تجاوز دشمن، مطرح می شود، [۲] که این نوع از دفاع، احتیاج به حضور امام معصوم ندارد. [۳] به صورتی که می فرمایند:

«ما هیچ وقت جنگ طلب نیستیم. ما دفاع مقدس می خواهیم بکنیم و می خواهیم از آبروی اسلام و از آبروی کشور اسلامی دفاع نماییم. این دفاعی است که عقل و اسلام هر دو با آن موافق می باشند.»[۴] همینطور ایشان می فرمایند: «درعین حالی که ما از جنگ گریزان هستیم، لکن دفاع که حق هر انسانی است و واجب است بر هر انسانی دفاع از خود و دفاع از کشور خود و دفاع از دین خود، ما بعنوان دفاع در مقابل این قدرت ها ایستاده ایم».[۵]

با بررسی کلی چنین رویکردی، امام در موارد گوناگونی، آشکارا جنگ و تجاوزطلبی را نفی کرده اند و مقابله با سلطه استکبار، جزء «جهاد دفاعی» دانسته می شود. البته ایشان این مورد را نه بعنوان یک مساله دست چندم، بلکه از اولویت های یک جامعه اسلامی می دانند، به صورتی که در ۲۸ تیر ۱۳۶۵ می فرمایند:

از اهم فرایض است حفظ اسلام؛ یعنی، حفظ اسلام از حفظ احکام اسلام بالاتر است؛ اساس اسلام اول است، دنبال او اساس احکام اسلام است؛ و بر همه ما، بر همه شما به مقداری که قدرت داشته باشیم، به مقداری که توانایی داشته باشیم واجب است که جدیت نماییم در این که این دفاع مقدس را ما به صورت شایسته عمل بکنیم. [۶]

در یک مورد مصداقی دیگر که آنرا میتوان از مهم ترین وقایع جنگ تحمیلی در بررسی اندیشه دفاعی امام دانست، بحث آغاز ورد ایران به خاک عراق در جریان جنگ تحمیلی است. به صورتی که بعد از آزادسازی خرمشهر و قبل از شروع عملیات «رمضان» یکی از مسائل مهم در نزد افکار عمومی و فرماندهان، مبحث ورود ایران به خاک عراق بود که انجام آن با تردیدهایی مواجه بود. برای پاسخ به افکار عمومی داخلی و هم در عرصه بین المللی میتوان به سخنرانی مهم امام در ۳ مرداد ۱۳۶۱ با مبحث مخالفت غرب و شرق با جمهوری اسلامی اشاره نمود که ایشان می فرمایند:

و امروز که ما باز برای دفاع از کشور خودمان و دفاع از ملت مظلوم خودمان وارد شدیم در عراق، به جهت اینکه نگذاریم هرروز آبادان و اهواز و اینجاها موردحمله آنها واقع بشود و مورد توپ های دوربرد آنها و موشک های آنها باشد و می خواهیم این ها را به حدی برسانیم که نتوانند این کار را بکنند- این یک دفاعی است که ما می کنیم- باز تمام مطبوعات و تمام رادیوها یا محکوم می کنند ما را و یا فریاد می زنند که برای منطقه خطر است؛ تحریک می کنند کشورهای منطقه را. و من و تمام اشخاصی که مسئول هستند- البته من طلبه ای هستم و مسئول نیستم، لکن من موعظه می کنم- تابحال کراراً ما به این دولت های منطقه تذکر داده ایم که ما با شما نمی خواهیم بجنگیم. ما آن طور نیستیم که وقتی زور پیدا کردیم، با قلدری بخواهیم در یک کشور دیگری دخالت نماییم. ما درعین حالی که قدرتمندترین دولت های منطقه هستیم و به برکت اسلام، یک قدرتی این کشور ما و این ملت ما دارد که قدرت های بزرگ هم نمی توانند تعرض به او بکنند، درعین حال، ما می خواهیم که با همه این کشورهای اسلامی و خصوصاً این هایی که در منطقه هستند، در خلیج هستند و در اطراف خلیج هستند، می خواهیم برادر باشیم... وارد شدن ما در عراق نه برای این بوده است که ما عراق را می خواهیم تصاحب نماییم یا بصره را. ما وطنمان بصره و شام نیست، ما وطنمان اسلام است. ما تابع احکام اسلام هستیم. اسلام به ما اجازه نمی دهد که یک کشور مسلمی را ما تحت سلطه قرار بدهیم و ما نخواهیم [خواست] هیچ وقت؛ توجه به این نخواهیم پیدا کرد. [۷]

همچنین ایشان در بیان رویکرد دفاعی و بازدارندگی ایران در مقابل تهاجم صدام در ۹ شهریور ۱۳۶۱ می فرمایند:

ما باید این مطلب را درست توجه به آن داشته باشیم که ما درحال جنگیم و درحال دفاع و اگر - خدای نخواسته - سستی بکنیم، یک مِثلِ اسرائیلی - خدای نخواسته - به ما حمله می کند و ما اگر سستی نماییم، بر ما چیره می شود. ما از حالا باید جلویش را بگیریم. ما تا هر حدی که رفته ایم، همه دفاع بوده. الآن هم دفاع می نماییم. الآن هم درعین حالی که صدام ادعا می کند که ما شهرهای ایران را به آن کاری نداریم، الآن هم آبادان ما و بعضی دیگر از بلاد ما هرروز- آبادان تقریباً، هرروز تقریباً- بمباران می شود؛ یعنی، از خارج توپ می اندازند و اینجا را تباه می کنند. مردم را شهید می کنند و ما باید دفاع نماییم از این مسلمان ها و باید دفاع نماییم از این کشور اسلامی. تا هرجایی که باید دفاع کرد، پیشروی باید کرد. [۸]

همان طوری که از مجموع بیانات امام در طول سالهای مختلف جنگ هم استنباط شد، دلیل ورود ایران به خاک عراق، درواقع یک نوع رویکرد سیاسی و با اهرم فشار نظامی به صدام و مجامع بین المللی بوده تا جنگ به صورتی آخر یابد که هم از حمله مجدد صدام پیشگیری شود و هم حقوق ضایع شده ایران و صدمه ها و صدماتی که به ایران وارد شده بود، جبران شود.

منابع:

[۱] - صحیفه امام، جلد ۲۱، ص ۸۱

[۲] - ایران برای خدا قیام کرده است؛ برای خدا ادامه می دهد و جز دفاع، جنگ ابتدایی با هیچ کس نخواهد کرد. صحیفه امام، ج ۱۶، ص ۳۹۳.

[۳] - صحیفه امام، جلد ۱۶، ص ۴۶۵

[۴] - صحیفه امام، جلد ۱۹، ص ۴۵۷

[۵] - صحیفه امام، جلد ۱۵، ص ۴۰۱

[۶] - صحیفه امام، جلد ۲۰، ص ۸۰

[۷] - صحیفه امام، ج ۱۶، صص ۳۹۰-۳۹۱

[۸] - صحیفه امام، جلد ۱۶. ص ۴۶۴





منبع:

1400/03/15
13:04:54
5.0 / 5
1074
تگهای خبر: بین المللی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۵ بعلاوه ۳