گردشگری داخلی ایران در دوران پساجنگ
راستابلاگ: عضو هیات مدیره شرکت سرمایه گذاری ایرانگردی وجهانگردی در یادداشتی به موضوع گردشگری داخلی ایران در دوران پساجنگ پرداخت.
به گزارش راستابلاگ به نقل از مهر، مهران امیرحسینی مدرس دانشگاه،عضو هیات مدیره شرکت سرمایه گذاری ایرانگردی وجهانگردی در یادداشتی نوشت: در سپهر سیاستهای کلان، هنگامی که امنیت ملی با تهدیدات خارجی مواجه می شود، اولین قربانیان، صنایعی هستند که حیاتشان به آرامش روانی جامعه، ثبات ساختاری و اعتماد عمومی گره خورده است. گردشگری، بعنوان صنعتی چندوجهی که در تقاطع اقتصاد، روان شناسی اجتماعی و مدیریت بحران قرار دارد، همیشه در خط مقدم تأثیرپذیری از ناآرامی هاست. رویدادهای اخیر در مناسبات ایران و رژیم صهیونیستی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. بااینکه درگیری ها مستقیم به ظاهر پایان یافته، اما نتایج روانی آن، موجی از بی ثباتی ذهنی را در لایه های مختلف جامعه ایجاد کرد؛ اثری که حال به وضوح در رکود بی سابقه صنعت توریسم داخلی مشهود است.
سقوط تدریجی تقاضا: از تعلیق تا انجماد
در چنین شرایطی، کاهش تقاضا برای سفر نه یک فروپاشی ناگهانی، بلکه فرآیندی تدریجی و چندمرحله ای است. در گام نخست، برنامه های سفر اختیاری به تعویق می افتند. در مرحله بعد، حتی سفرهای ضروری نیز تحت تأثیر جو روانی ناامن قرار می گیرند. سرانجام، زیرساخت های صنعت گردشگری—از هتل ها و آژانس های مسافرتی تا شرکتهای حمل ونقل—با انباشت ظرفیت خالی، بدهی های معوق و عدم اطمینان به آینده مواجه می شوند. حال دقیقاً در همین نقطه قرار داریم: تقاضا در انتظار بازگشت آرامش روانی، و عرضه در انتظار حمایت های ساختاری.
درس های ناکامِ گذشته: از کرونا تا بحران ژئوپلیتیک
این نخستین باری نیست که صنعت توریسم ایران با چنین شوک عمیقی روبه رو می شود. همه گیری کرونا نمادی بارز از یک بحران مزمن بود که با تعطیلی دو ساله سفرها، بنگاه های بسیاری را به ورطه ورشکستگی کشاند. اما آن چه این تجربه را تلخ تر کرد، پاسخ ناکارآمد سیاست گذاران بود: اقداماتی دیرهنگام، جزیره ای و فاقد چشمانداز طولانی مدت. ما نه تنها نتوانستیم از فرصت رکود ناخواسته کرونا برای نوسازی زیرساخت ها یا بازاندیشی مدلهای توسعه گردشگری استفاده نماییم، بلکه با کوچک ترین تلنگری—این بار از جنس تنش های ژئوپلیتیک—دوباره همان زخم های کهنه سر باز کردند.
ریشه بحران: فروپاشی ذهنی امنیت پایدار
مسئله کلیدی این است که بحران فعلی نه ناشی از تخریب فیزیکی جاذبه های گردشگری، بلکه محصول فرسایش اعتماد عمومی به ثبات ملی است. در ذهنیت جامعه، سفر—حتی به مقاصد کم خطر—تبدیل به عملی پرریسک شده است. خانوارها، خصوصاً در طبقه متوسط، درگیر مدیریت منابع مالی، کاهش هزینه های غیرضروری و اولویت دهی به نیازهای معیشتی هستند. در چنین فضایی، گردشگری نه یک انتخاب، بلکه یک رفتار اجتماعیِ قابل تعویق تلقی می شود.
راه حل: از احیای خرد تا تاب آوری کلان
با این وجود، تجربه های پیشین هرچند محدود نشان داده است که راه های برون رفت وجود دارد. در دوران کرونا، محرک اصلی بازگشت تدریجی سفرها، نه تبلیغات پرهزینه یا تورهای لوکس، بلکه اقبال به سفرهای کوتاه، سلامت محور و خانوادگی بود؛ الگویی که بر پایه امنیت روانی، مقرون به صرفگی و پیوند با طبیعت استوار شد. امروز نیز بازیابی اعتماد عمومی باید از همین مسیر شروع شود: ۱. تعریف مجدد سفر به مثابه نیاز روانی: گردشگری باید در گفتمان عمومی نه بعنوان کالایی لوکس، بلکه بعنوان ابزاری برای ترمیم فرسودگی ذهنی جامعه معرفی شود. ۲. طراحی بسته های امن و کم هزینه: ایجاد تلفیقی از جاذبه های طبیعی، زیارتی و فرهنگی با تاکید بر کاهش ریسک پذیری و افزایش ارزش تجربه سفر. ۳. احیای هویت ایرانی سفر: بازگشت به مفاهیمی چون میهمان نوازی، آرامش و طبیعت گرایی نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت راهبردی برای تفکیک فضای واقعی سفر از هیاهوی رسانه ای است.
نقش دولت: از حمایت مقطعی تا سرمایه گذاری راهبردی
اما هیچ یک از این راهکار ها بدون مداخله هوشمندانه دولت به ثمر نمی رسد. پشتیبانی از گردشگری باید از سطح یارانه های مقطعی فراتر رفته و به سرمایه گذاری در تاب آوری ملی ارتقا یابد. چهار محور کلیدی این اقدام عبارتند از: اعطای تسهیلات هدفمند به بخش خصوصی برای نوسازی زیرساخت ها در مناطق امن. خرید خدمات از فعالان صنعت توریسم به منظور حفظ چرخه اقتصادی این بخش. بازسازی تصویر ایران بعنوان مقصدی امن و جذاب در رسانه های داخلی و بین المللی. تلفیق سیاستهای گردشگری با برنامه های انسجام اجتماعی و تقویت هویت ملی. گردشگری به مثابه دماسنج امید اجتماعی
منبع: راستابلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم در مورد این مطلب نظر دهید