وضعیت وخیم تعیین حریم در سیستان و بلوچستان

وضعیت وخیم تعیین حریم در سیستان و بلوچستان

به گزارش راستابلاگ، معاون میراث فرهنگی استان سیستان و بلوچستان با تشریح وضعیت تعیین حریم و عرصه بناها و محوطه ها در این استان و چالش های پیش روی آن، اظهار داشت: از حدود 1600 محوطه و بنای تاریخی ثبت شده در سیستان و بلوچستان تنها دو محوطه ضابطه اختصاصی حریم و عرصه دارند.


بدنبال اظهارات اخیر رئیس جمهور درباره ی اهمیت و حساسیت تعیین حریم آثار تاریخی با تأکید بر اینکه اختلالی در کسب وکار و معاش مردم ایجاد نکند؛ مجتبی سعادتیان ـ معاون میراث فرهنگی استان سیستان و بلوچستان ـ در این زمینه به ایسنا اظهار داشت: در این استان ۱۶۸۰ اثر تاریخی ثبت شده داریم که شامل بناها و محوطه های تاریخی می شوند. درباره ی تعیین حریم بناهای تاریخی مشکل چندانی نداریم و ۴۰ بنا هم تعیین عرصه و حریم شده اند، اما در میان محوطه های باستانی سیستان و بلوچستان، تنها دو محوطه «بمپور» و «شهر سوخته» مصوبه حریم و عرصه دارند.
او افزود: حدود ۱۰ محوطه باستانی داریم که نیازمند تصویب حریم تعیین شده هستند، اقدامات تعیین حریم و عرصه و گمانه زنی برای آنها انجام شده است، اما هنوز مصوب و ابلاغ نشده است. «آتشکده کرکویه»، «گورستان گُشت سراوان»، «تپه دمبیگان قصرقند»، «محوطه حوضدار»، «گورستان شماره یک تیس» و «محوطه بندر تیس» نمونه هایی از این موارد هستند.
سعادتیان در پاسخ به این پرسش که چرا تا حالا حریم این محوطه های باستانی تصویب نشده است، توضیح داد: باستان شناسان خیلی دقیق و اصولی حریم های این محوطه های تاریخی را تعیین کرده اند و معتقدند که اگر دو محوطه تاریخی در گذشته در محدوده یک شهر یا روستا و در نزدیکی هم واقع شده اند، باتوجه به ضوابط می توانند حریم یکسانی و یا یک حریم داشته باشند، اما وزارتخانه با این مساله مخالف است و حریم های تعیین شده برای این محوطه ها و بناها را خیلی وسیع می داند و معتقد می باشد باید برای هر محوطه، حریم جداگانه تعیین شود و زمینهای درخلال دو محوطه تاریخی جزو حریم محسوب نشود. به هر حال، برای تصویب این حریم ها در تلاش هستیم اصلاحات را انجام دهیم.
معاون میراث فرهنگی استان سیستان و بلوچستان همین طور درباره ی چالش های تعیین حریم و عرصه در این استان، اظهار داشت: متاسفانه به سبب خشکسالی های اخیر، کشاروزی در استان سیستان و بلوچستان صورت نمی گیرد و همین موضوع سبب شده در حریم محوطه های باستانی در چالش با کشاورزان نباشیم و یا زمینهای کشاورزی در مزاحمت با حریم نباشند. ساخت وساز هم در استان ما کم تر از استانهای دیگر اتفاق می افتد، اما همیشه چالش هایی در حرایم آثار تاریخی وجود داشته است، بطورمثال در «بمپور» تعدادی منزل مسکونی در عرصه محوطه باستانی قرار گرفته اند که برای حل این معضل یا باید خانه های مالکان خریداری شود و یا زمین معوض به آنها داده شود. همین طور ارتفاع تعدادی از ساختمان ها خلاف حریم منظری است که باید منتظر باشیم عمر مفید آنها تمام شود و در ساخت وساز باردیگر مصوبه ارتفاع در آنها لحاظ شود.
او افزود: اتفاق مشابه را در «بندر تیس» داریم، در سال ۱۳۹۷ اقدامات تعیین عرصه و حریم این محوطه تاریخی انجام شد، اما حجم عظیمی از منازل مسکونی روی عرصه این محوطه باستانی قرار گرفته است و نیازمند زمینهای معوض است.
سعادتیان همانند سایر استانها چالش دیگر بر سر راه تعیین حریم و عرصه را بودجه و اعتبار دانست و اظهار داشت: امسال برای ساماندهی حرایم، بودجه محدودی به مناطق «حوضدار» و «دلگان» اختصاص دادند که نسبت به ۱۶۰۰ محوطه تاریخی ثبت شده در استان سیستان و بلوچستان، مبلغ آن بسیار ناچیز است. هرچند قرار شده است از محل اعتبارات استانی، تامین بودجه عرصه و حریم محوطه ها را پیگیر شویم. کار تعیین حریم بناهای تاریخی آسان تر است، چون نیاز به گمانه زنی ندارند و همین سبب می شود هزینه کمتری لازم داشته باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا چالشی با دستگاه های دولتی و مدیریت شهری در تعیین حرایم آثار تاریخی ندارید، اظهار داشت: در شهر زاهدان چالش هایی با مدیریت شهری داشتیم و قبل از این که ساز و کاری برای این چالش ها به وجود آید، بخش زیادی از بافت تاریخی این شهر از بین رفت. در ۱۱۰ تا ۱۵ سال قبل میراث فرهنگی با جدیت به این مساله ورود پیدا کرده و از بناهای تاریخی باقی مانده حفاظت کرده است. حدود ۱۵ بنای تاریخی در شهر زاهدان داریم که شهرداری در هر اقدامی پیرامون آنها، از میراث فرهنگی استعلام می گیرد و امروز دیگر چالشی دراین زمینه نداریم.
سعادتیان اضافه کرد: حتی دستگاه هایی مانند جهاد کشاورزی برای ایجاد گل خانه، دامداری، پرورش شتر مرغ و... استعلامات لازم را از ما کسب می کنند و حتی برای بهره برداری از معادن، وزارت صمت از ما استعلام می گیرد و با پایش ها و بررسی های ما اجازه اقدامات داده می شود. بدین سبب مشکلی با دستگاه های دولتی نداریم. مشکل اصلی امروز با اداراتی مانند پست، آموزش و پرورش و... است که بناهای تاریخی در اختیار آن هاست، اما در بحث مرمت این بناها و تامین اعتبارات با میراث فرهنگی همکاری نمی کنند.
معاون میراث فرهنگی استان سیستان و بلوچستان درباره ی تفویض اختیار تعیین حریم و عرصه به ادارات کل استانها نیز بیان کرد: تصویب تعیین حریم و عرصه باید بر عهده خود وزاتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باشد. این تفویض اختیار ممکنست سبب رانت شود و کارشناسان این حوزه متضرر اصلی شوند.




منبع:

1401/08/09
09:34:56
5.0 / 5
479
تگهای خبر: دستگاه , صنایع , فرهنگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۲ بعلاوه ۲