نقشه خوانی قالی خراسان جنوبی ملی شد
راستابلاگ: «هنر نقشه خوانی در خراسان جنوبی كه مانند نقاط مختلف كشور با گویش و زبان ویژه خود به نسل های مختلف منتقل شده است، با عنوان «دانش و فن بومی و سنتی نقشه خوانی قالی» در لیست میراث ناملموس كشور به ثبت رسید.»
به گزارش راستابلاگ به نقل از ایسنا، سیداحمد برآبادی - مسئول حوزه پژوهش اداره كل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی - سابقه قالی بافی در منطقه قهستان و به خصوص رواج بیش از پیش آنرا در دوره تیموری كه در آن زمان هرات بعنوان پایتخت سیاسی و هنری انتخاب شد، دارای نقش مهمی در گسترش فرش و فرش بافی و تجارت آن در منطقه ایالت قهستان قدیم دانست و اظهار داشت: نقش های موسوم به هراتی كه به همان طرح «ریزه ماهی» مشهور است، هنرِ دستِ هنرمندان ایرانی و خراسانی بود كه در كارگاه های هرات مشغول به طراحی نقشه های قالی بودند.
او سفارش های گوناگون در آن زمان را عاملی دانست كه منجر به ابداع روشی برای سرعت بخشی به بافت و جفتی بافی قالی ها شده بود و در نهایت به مهارت نقشه خوانی تبدیل شد و اضافه كرد: از یك سو نوجوانان و كودكان منطقه كه در كار بافت مشاركت داشتند به سبب نداشتنِ سواد نقشه خوانی نیاز به ابداعِ روشی برای آموزش نقشه داشتند و از طرف دیگر خوش آهنگ شدن و موزون بودن كلمات و اصوات می توانست در سرعت بخشی به یادگیری كودكان و حفظ سریع كلیدهای نقشه خوانی كمك نماید.
وی اشاره كرد: بنا بر این استادكاران طراح و نقشه كش فرش اهتمام كردند تا حد امكان نسبت به شعرگونه شدن آن برای انتقال بهتر و به خاطر ماندنش اقدام نمایند.
این پژوهشگر، عملِ خواندن نقشه قالی از روی نقشه شطرنجی رنگ آمیزی شده توسط نقشه خوان یا استادكار قالی را «نقشه خوانی» توصیف كرد و اضافه كرد: هنر نقشه خوانی در بیشتر نقاط ایران در گذشته رایج بوده و هنوز انجام می شود، در واقع مردم هر ناحیه و منطقه ای با گویش و زبان ویژه خود این دانش و فن را انتقال می دهند.
برآبادی با اشاره به این كه این فن برای كمك به تولید انبوه در كارگاه های قالی بافی تجمیعی و كاهش هزینه های تهیه نقشه های گوناگون بوده كه بر پایه آموزش یك سری كلیدواژه ها استوار است، افزود: می توان با كمك آنها نقشه قالی را بدون تصویر و فقط با شنیدن كلیدها و بیان رنگ های آن توسط استاد بافنده به بافنده ها منتقل كرد. این كلیدواژه ها قابلیت های مختلف مانند تركیب با یكدیگر یا جایگزینی دارند و در مواردی می توان از دو یا چند نوع كلیدواژه برای انتقال یك یا چند گره بهره برد.
به گزارش روابط عمومی اداره كل میراث فرهنگی استان خراسان جنوبی، «دانش و فن بومی و سنتی نقشه خوانی قالی خراسان جنوبی» ۲۹ بهمن امسال در لیست میراث ناملموس به ثبت رسید.
منبع: راستابلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب