در قالب یك پژوهش بررسی شد:
مروری بر شاخصهای تعیین مزاج دماغ
راستابلاگ: محققان در پژوهشی بر مقالات در رابطه با شاخصهای تعیین مزاج دِماغ در پزشكی ایرانی مروری كرده اند.
به گزارش راستابلاگ به نقل از ایسنا، در پزشکی ایرانی مجموع خصوصیات فیزیکی، فیزیولوژیکی و روانی اختصاصی افراد تحت عنوان مزاج عام و نشانه های اختصاصی اعضا بعنوان مزاج عضو شناخته می شود. انوع مزاج ها شامل 9 گروه است و هر فرد به تناسب غلبه کیفیت خاص در یکی از این گروه ها جای می گیرد. محققان در پژوهشی با عنوان مروری بر شاخصهای تعیین مزاج دِماغ در پزشکی ایرانی این مورد را بررسی نموده اند.
در این پژوهش که توسط حسین سلمان نژاد، مرتضی جاهدی و سید علی مظفرپور از دانشگاه لوم پزشکی بابل و روشنک ثاقبی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شده، آمده است: « مزاج در لغت به معنای امتزاج و آمیختن است. در منابع پزشکی ایرانی، مزاج بعنوان یک اصطلاح تخصصی اشاره به یکی از مبانی این طب دارد که مفهوم آن کیفیت حاصل از ترکیب اجزای تشکیل دهنده موجودات، همچون بدن انسان است.»
بر اساس آن چه در این مقاله آمده است، اجزای اولیه سازنده بدن انسان، به عناصر اربعه معروف بوده و شامل آتش عنصری( با کیفیت گرم و خشک)، هوای عنصری( با کیفیت گرم و تر)، آب عنصری( با کیفیت سرد و تر) و خاک عنصری ( با کیفیت سرد و خشک) است. هر کدام از این عناصر عامل بروی کیفیت های چهارگانه گرمی، سردی، تری و خشکی هستند. کیفیت میانگین جسم مرکب بعنوان برآیند کیفیت های مذکور، مزاج نام گرفته است.
نویسندگان این مقاله می گویند: جهت انجام این مطالعه مروری منابع معتبر پزشکی ایرانی همچون القانون فی الطب، ذخیره خوارزمشاهی، کامل الصناعه الطیبه، المنصوری فی الطب، اکسیر اعظم، خلاصه الحکمه و مفرح القلوب را مطالعه و دیدگاه های آنها درباره شاخصهای تعیین مزاج استخراج و جمع بندی کردند.
آن ها همینطور با جست وجوی کلمه مزاج و واژه های انگلیسی Brain Temperament، Brain Mizaj، Temperament، mezaj و Mizaj در پایگاه های علمی Iran medex، SienceDirect، Scopus، Pub med، Google scholar، SID و Magiran مقالات مرتبط را مورد جست وجو قرار دادند.
در بخش دیگری از این مقاله درباره شاخصهای تعیین مزاج دِماغ آمده است: « منابع ایرانی شاخصهای متنوعی برای تعیین مزاج عام و مزاج اعضا همچون دماغ ذکر کرده اند که بعضی از آنها در تعیین مزاج اعضا با شاخصهای مزاج عام مشترک و برخی مختص مزاج عضو هستند. در تعیین مزاج و سوءمزاج دماغ، علاوه بر خصوصیت های کلی مربوط به گرمی، سردی، خشکی و تری از شاخصهای اختصاصی تر مانند موی سر، فعل و انفعالات جسمانی و نفسانی، خصوصیات چشم و ترشحات بینی استفاده می شود.»
بر اساس آن چه در این مقاله آمده است، وضعیت موی سر بعنوان یکی از شاخصهای اصلی تعیین مزاج دماغ است و در این مورد پنج خصوصیت اصلی مو شامل رنگ، میزان، قطر، سرعت رشد و حالت مو مد نظر بوده است.
نویسندگان این مقاله می گویند: « برپایه یافته های این مطالعه اصل مبنایی مزاج بعنوان جزء لاینفک پزشکی ایرانی است، بگونه ای که با جدا کردن این مفهوم محور مباحث تشخیص و درمان آن گرفتار نقصان و تزلزل می شود. بر این اساس، هیچ دو انسانی دارای مزاج یکسان نیستند و افراد هر جامعه دارای تفاوت های تعیین کننده ای نسبت به یکدیگر هستند که در چارچوب مفاهیم گرمی، سردی یا تری و خشکی تعریف شده اند. طبق این رویکرد حتی افراد معتدل هم با همدیگر متفاوت هستند و در این گروه هم افراد مختلف با درجات متفاوتی از اعتدال وجود دارند.»
در بخش دیگری از این پژوهش آمده است: « علیرغم این که منابع مکتوب پزشکی ایرانی به صورت مفصل به بیان شاخصهای تشخیص مزاج دِماغ پرداخته اند اما عموما شاخصهای مطرح شده جنبه کیفی داشته و الان استاندارد مشخصی جهت ارزیابی دقیق مزاج دِماغ در دست نیست. یافته های این مطالعه می تواند بعنوان مقدمه ای جهت شروع مراحل استاندارد کردن و اعتبارسنجی شاخصهای تعیین مزاج دِماغ به کار رود.»
این مقاله در یازدهمین شماره هجدهمین دوره مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل انتشار یافته است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب